تحلیلسیاست

منشاء و پیشینه منازعات اسراييل و فلسطين | خبرگزاری بازر

 

حوادث غزه در فلسطين اشغالي كه منجر به كشته شدن ده ها نفر و زخمي شدن هزاران انسان بيگناه گرديده است، موضوع داغ در رسانه هاي كشور هاي جهان ميباشد و مردمان سراسر گيتي جمع اكثريت دولت هاي انها انزجار و نفرت خويش را ازين برسميت شناختن بلندي هاي جولان و انتقال سفارت امريكا به بيت المقدس ابراز داشتند كه در حقيقت همين عمل امريكايي ها در راس اقاي ترمپ باعث كشته و زخمي شدن هزاران فلسطيني بيگناه و سراغاز جنگ دوباره بين فلسطين و اسراييل گرديد.

قبل از بررسي اوضاع پيش امده درين منطقه خاورميانه لازم است تا مكثي بر پيشينه تاريخي اسراييل و فلسطين جمع عوامل اين منازعات داشته باشيم.

 

نام يا كلمه اسراييل از كجا منشاء ميگيرد؟

طبق افسانه هاي تورات كه بار ها تغيير داده شده است، اولین اشاره به کلمهٔ اسرائیل در تورات به شرح زیر است: «از این پس نام تو دیگر یعقوب نخواهد بود بلکه اسرائیل (خواهد بود) زیرا نزد خدا و مردم مقاوم بوده و پیروز شده‌ای».

بنابر روایت تورات یعقوب پس از کشتی گرفتن با انسان اسرار آمیز (که بعداً می‌فهمد خدا بوده است) به اسرائیل تغییر نام می‌دهد و قوم تشکیل شده از فرزندان یعقوب از آن پس «فرزندان اسرائیل» نامیده شدند.

افرادی را که امروزه به بنی‌اسرائیل منسوب می‌کنند، در واقع بازماندگان قوم يهودا هستند.

یهودا، به چهارمین پسر یعقوب، منتسب است و تنها بازمانده اقوام بنی‌اسرائیل می‌باشد.

 

نام يا كلمه فلسطين كه قبلا كنعان نام داشت از كجا بوجود امده است؟

فلسطین سرزمین کم وسعتی است که در ناحیه خاورمیانه و در شرق مدیترانه قرار دارد. این سرزمین همچون پلی سه قاره آسیا، افریقا و اروپا را به هم متصل می کند و قلب جهان عرب و حلقه اتصال شرق و غرب می باشد و الهام بخش سه دین بزرگ دنیا است.

موقعیت مهم و خصوصیات ویژه فلسطین ، این کشور را به صورت یکی از مناطق استراتژیک جهان درآورده است.

 

براساس اسناد تاريخي، اقوام اوليه‌ یی كه در نقاط مختلف اين سرزمين سكونت داشته‌اند، عبارتنداز: آموريان، آرميان، كنعانيان و…

بني اسرائيل بعد از اين اقوام و در بعضي نقاط فلسطين زنده گي كردند. امپراتوری روم در ان زمان بر سرزمین كنعان تسلط پیدا کرد و یهودیان را به اسارت برد. نام سرزمین اسرائیل را تبدیل کرد به فلسطین و یهودیان در دنیا پراگنده شدند.

اين سرزمين تا زمان خليفه دوم اسلام در دست رومي‌ها بود كه بوسيله پيمان‌نامه با صلح و آرامش و بدون خون‌ريزي بدست مسلمانان فتح شد و تا آخر دوران عثماني‌ها جزء قلمرو حكومت‌هاي اسلامي و منطقه‌ یی با اكثريت مسلمان و بدون هيچ مزاحمتي براي ساير اديان بود.

يهودي ها پس از ان ، دوهزار سال آواره کشورهای دیگر بودند. همیشه به سوی اورشلیم نماز گزاردند. همیشه اعتقاد داشتند و آرزو می‌کردند که به سرزمین پدری خودشان بازگردند. ولي اين امكان بنابر تسلط مسلمانان بخصوص عثماني ها در ان مناطق ، براي يهود ها ميسر نبود.

 

اهمیت شهر بیت المقدس در چیست؟

بیت المقدس، شهری در دامنه جبال الخلیل، محل نزاع طرفین درگیر در سرزمین‌های اشغالی است.

شهر قدیمی در قلب بیت المقدس محل تلاقی محله‌های مسیحیان، مسلمانان و یهودیان است. محله مسلمانان بزرگترین محله شهر قدیمی بیت المقدس است. «حرم شریف» شامل مسجد الاقصی (سومین مکان مقدس مسلمانان) و قبه الصخره نیز در همین محله قرار دارد.

دیوار ندبه (کتل) یا دیوار غربی در محله یهودی‌‌‌های بیت المقدس و کلیسای مقبره مقدس (محل به صلیب کشیده شدن و عروج عیسی مسیح) در محله مسیحیان در بخش شرقی این شهر واقع شده است.

به همين دليل هم اسرائيل و هم فلسطینیان این شهر را پایتخت خود می دانند.

 

بعد از سقوط امپراطوري عثماني و اشغال فلسطين توسط انگليسي ها تعداد يهوديان در فلسطين از ۵۶هزار نفر يعني معادل هشت درصد در مقابل ۶۴۴ هزار فلسطيني، معادل ۹۲ درصد تجاوز نمي‌كرد و ميزان اراضي آنان هم به ۲درصد مي¬رسيد.تا اينكه در اواسط قرن نوزدهم نهضت ناسیونالیستی در اروپا نضج گرفت و در آن زمان یهودیان هم آمدند و گفتند به جای اینکه بنشینیم و هر روز دعا بخوانیم که ای خدای بزرگ ما را برگردان به سرزمین خودمان، ما هم مثل ملت‌‌های اروپایی اقدام می‌کنیم که به سرزمین خودمان بازگردیم و ناسیونالیسم خودمان را برپا کنیم.

 

پس از جنگ جهاني اول در سال ۱۹۱۹ ميلادي مقارن با ۱۲۱۸ شمسي سرزمين فلسطين با توطئه انگليسي‌ها به قيموميت«سرپرستي» انگليس در مي‌آيد.

( قيموميت يعني اينكه مردم سرزمين آنقدر عقب مانده باشند كه نتوانند خود را اداره كنند،‌ بنابراين كشوري‌كه توانمند است مي‌آيد و به حساب كمك به آن سرزمين حكومت مي‌كند و مردم آن سرزمين را در حكومت داري توانمند مي‌كند و در نتيجه سرزمين را به مردم همان سرزمين مي‌سپارد ).

انگليسي‌ها كه صهيونيست¬هاي يهودي در آن نفوذ داشتند، در دوران قيموميت اقدام به واگذاري زمين¬هاي فلسطين به اتحاديه يهود كردند، در اين بين اين اتحايه تلاش مي‌كرد علاوه بر زمين¬هايي كه انگليسي‌ها به آنها مي‌دهند با مسلمانان وارد معامله شوند و زمينهاي آنها را خريداري كنند، از آنجا كه علماي وقت اسلام به انديشه يهوديان پي برده بودند، ضمن آگاه ساختن مسلمانان،‌ حكم ارتداد و كشتن افرادي كه زمينهاي خود را به يهوديان مي¬فروشند صادر كردند. ولي باز هم پول براي فلسطيني ها شيريني ميكرد و با استفاده از راه هاي غير قانوني زمين هايشان را به اسراييلي ها به قيمت گزاف ميفروختند.

با اين حال تا سال ۱۹۴۸ كه انگليسي¬ها اين سرزمين را ترك كرده و به صهيونيست¬ها واگذار كردند و آنها اعلاميه استقلال اسرائيل را صادر كردند. تا ان زمان اسراييلي ها نزديك به ۶/۶ درصد كل سرزمين فعلي فلسطين را در اختيار داشتند.

همزمان با ان سازمان ملل متحد هم در سال ۱۹۴۷قطعنامه‌ یی صادر کرد که این سرزمین به دو کشور عربی و اسرائیل تبدیل شود. و با صدور اين فيصله نامه ۵۴ درصد سرزمين به صهيونيستها تعلق گرفت و مابقي به فلسطينيان.

اعراب قطعنامه را پاره کردند. ولي اسرائیل برپا شد و برپایی کشور عربی ( فلسطين ) منتفی گردید.

 

صهيونيست¬ها در روز پانزدهم ماه مي ۱۹۴۸ ساعاتي پس از اعلام پايان قيموميت انگليس، برپايي دولت خود را اعلام كردند و جنگ بين باندهاي تروريستي صهيونيستي و فلسطينيان آغاز شد،ارتش¬هاي مقتدر عربي به حمايت از ملت فلسطين وارد نبرد با صهيونيست¬ها شدند ولي چون آماده گي براي اين جنگ نداشتند، شكست خوردند، البته وابسته گي اين ارتش‌ها به ويژه فرماندهان آن‌ها به استعمار انگليس نيز در ناكارآمدي آنان بسيار مؤثر بود.

در طي اين جنگ صهيونيستها ۷۸ درصد كل خاك فلسطين را به اشغال خود در آوردند. در اثر اين جنگ، نخستين مرحله آواره گي بزرگ مسلمانان فلسطين به وقوع پيوست. طي آن حدود يك ميليون فلسطيني از مجموع يك ميليون و نهصد هزار فلسطيني در آنزمان آواره شدند. حدود دو صد هزار تن از مسلمانان فلسطين به نوار غزه مهاجرت كردند و حدود نيم مليون تن به اردن و صد هزار تن به لبنان و هشتاد و پنج هزار تن به سوريه و بيست هزار تن به مصر و عراق كوچ كردند»، «در سالهای ۱۹۵۰ و ۱۹۵۳ رژیم صهیونیستی قوانینی را مبنی بر مصادره اراضی فلسطینی ها به تصویب رساند.»

 

در جنگ ۱۹۶۷م اعراب و اسرائيل معروف به جنگ شش روزه ،

صهيونيست ¬ها با قيمانده فلسطين را همراه با شبه جزيره سيناي مصر و ارتفاعات جولان سوريه به اشغال خود درآوردند. در حال حاضر در حدود ۴۲ درصد از یهودیان جهان در اسرائیل امروزی زنده گی می‌کنند و این کشور بزرگترین مرکز تجمع پیروان یهودیت است.

 

بعد ازين بررسي تاريخي ، سوال ايجاد ميگردد كه این سرزمین مال کیست؛ اسرائیلیان یا فلسطینی‌ها؟

اسرائیلیان که می‌گویند اجدادشان از دست‌کم دوهزار سال پیش در آنجا ساکن بوده‌‌اند یا فلسطینیان که می‌گویند از قرن هفتم میلادی به بعد، اولین جمعیت مذهبی در این سرزمین، مسلمانان بوده‌اند. پس از ديد منطق و تاريخ و هم از لحاظ مسايل بين المللي بايد گفت كه : این سرزمین می‌تواند متعلق به همه باشد؛ یهودی‌ها، مسلمانان و مسیحیان. از جانب ديگر هرگاه بحث سرزمین مطرح ميشود ، باید از نظر حقوق بین‌الملل و قوانین ان تعلقی داشته باشد. همه اینها می‌تواند بحران ایجاد کند یا نکند. اگر ما بخواهیم مشخص‌تر بدانیم که جدا از جنبه انسانی که می‌شود گفت اين سرزمین متعلق به همه است،‌ آیا تعیین این حق اساساً ممکن است؟. ولی واقعیت امر این است که ، مردمی که در این سرزمین زنده گی کرده‌اند این مردم می‌توانند اتباع آن کشور باشند، اما حالا نمی‌توانند با هم بسازند مثل بسیاری از کشورها. مرزهایی درست می‌کنند که این فلسطین است و این اسرائیل است.

امروز هم علت این که اسرائیل می‌تواند تسلط کامل داشته باشد این است که تفوق نظامی دارد و از نظر تکنولوژی و اقتصاد در مقایسه با کشورهای عرب، کشور بسیار موفقی است.

 

از جانب ديگر هرگاه به شيوه برخورد اسراييلي ها با فلسطيني ها نظر افگنيم به اين نتيجه ميرسيم كه: در طول اين مدت هفتاد سال بعد از بوجود امدن دولت اسراييل ، جایی را که در ۱۹۴۸ سازمان ملل به فلسطینی‌ها داد در آنجا امروز بیش از ۶۰۰هزار یهودی زندگی می‌کنند. در آنجا جاده‌هایی ساخته‌اند که فلسطینی‌ها حق استفاده از آنها را ندارند.

امروز نزدیک به ۱۰ هزار فلسطینی در زندان‌‌های اسرائیل‌اند که اکثریت انها حتا متهم به گناهی نشده‌ اند. پس ديده ميشوداز زماني که اسرائیل قدرت گرفت درست همان رفتاری را با گروه‌های دیگر کرد که دیگران با یهودیان کرده بودند.

مردم فلسطین تنها مردمی در دنیا هستند که تبعه هیچ کشوری نیستند. روی کره زمین فقط این پنج شش میلیون فلسطینی هستند که پاسپورت ندارند.

هرگاه واقعبينانه قضاوت صورت گيرد ديده ميشود كه حدود۸۵ درصد از مردم فلسطین خواهان تشکیل کشور فلسطین و برسميت شناختن اسرائیل هستند. ولی احزاب سياسي مثل حماس و ديگران جمع بعضي كشور هاي ديگر كه منافع در انجا دارند مانند ايران ، حزب الله لبنان وغيره به آن ۱۵ درصد ارجاع می‌کنند و آن ۸۵ درصد را فراموش نموده اند.

 

با توجه به همه شرایطی که از آن صحبت کردیم چقدر رسیدن به یک صلح پایدار و تشکیل دو کشور که در کنار یکدیگر مسالمت‌آمیز زنده گی کنند، ممکن است؟ در معادلات امروزي بايد به واقعیت‌های غیرقابل انکار توجه کنیم و آن اینکه تغییرات در منطقه خاورمیانه، تغییرات در خود اسرائیل و تغییرات در سیاست خارجی آمریکا حل مسئله فلسطین را ناممکن کرده است. کشورهای عربی هم که در فساد و استبداد خودشان غرق هستند و اصلاً و ابداً مسئله فلسطین اولویتی برای‌شان ندارد. برای روسیه و چین هم که اهمیت ندارد و برای آمریکا هم که با آمدن آقای ترامپ به هیچ وجه ندارد.

مثال بارز ان به رسمیت شناختن بیت المقدس بعنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارتخانه آمریکا به این شهر بود.

بنابراین فعلا هیچ امیدی برای حل مناقشه اسرائیل و فلسطین در آینده قابل پیش‌بینی نيست و تنها امیدی كه می‌شود داشت این است که در خود اسرائیل تغییری ایجاد شود و جناح راست به اين نتيجه برسد كه چاره اي جز همزيستي مسالمت اميز با اعراب و فلسطيني ها وجود ندارد. و در سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آمریکا تغییری ایجاد شود. و هم خود رهبران فلسطینی و در كل خود فلسطینی‌ها در عمل نشان بدهند که اسرائیل را می‌پذیرند و حاضرند با اسرائیلیان همسایه گی و همزیستی کنند و راه صلح را در پیش بگیرند در غیر این صورت آشوب و کشتار و خونریزی ادامه خواهد یافت.

از جانب ديگر هرگاه از زمان ايجاد اسراييل در سال ۱۹۴۷ تا به امروز به نقشه ان دقت نمايم، باخت هميشه با عرب ها و فلسطينيان بوده است. انها بودند و هستند كه در مراحل مختلف جنگ سرزمين هاي خود را از دست داده اند. پس بازنده اصلي در حقيقت فلسطينيان ميباشند و بس.

 

✍ دکتر حیدر عدل

خبرگزاری بازرس

خبرگزاری بازرس در سال 1400 به فعالیت رسمی اش آغاز کرد. بازرس به زبان های فارسی و انگلیسی اخبار افغانستان منطقه و جهان را پوشش میدهد. بازرس به خبرسانی سریع، به موقع و بی طرفانه متعهد است. خبرگزاري بازرس متعهد به ارزش های مردم سالاری، حقوق شهروندی، کثرت‌گرایی، حقوق بشر و حقوق زنان است و در تقویت این ارزش ها می‌کوشد. صاحب امتیاز و مدیر مسوول: سید طه الله فضل سردبیر: احد هومن خبرنگاران: عبدالوارث وارسته، ذکیه میرزایی، لیلما قدیری و ذکی امیری طراح گرافیک: مصطفی عمر ایمیل: Info@bazrasnews.com

نظر خود را بنویسید

ایمیل آدرس شما منتشر نمیشود. بخش های مورد نیاز علامت‌گزاری شده است *

Back to top button